FORMIRANjE PRODAJNE CENE GASA
Za sve oblike javnog snabdevanja u koja su svrstana sva domaćinstva i mali poslovni potrošači, cene određuje Agencija za energetiku pri Ministarstvu energetike.
Osnovni princip kojim se rukovodi AERS prilikom određivanja prodajne cena gasa kod javnog snabdevanja za sve distributera u Srbiji je povezan sa:
- kretanjem kursa dolara prema dinaru,
- kretanjem cene derivata nafte na svetskom tržištu,
- postojećom infrastrukturom i veličinom distributera za kojeg se utvrđuje prodajna cena gasa prema krajnjim kupcima.
Utvrđivanje cene kod pomenutih subjekata (domaćinstva i mali poslovni potrošači) je isključivo diskreciono pravo i obaveza Agencije za energetiku koja postoji kao jedino regulatorno telo za ovu oblast energetike i na njene odluke ne može da utiče nijedna distributerska kuća u Srbiji. Princip utvrđivanja ovih cena u Agencija za energetiku je programski utvrđen u samoj Agenciji, sa velikim brojem faktora koji utiču na precizno određivanje prodajne cene gasa, i nadalje podležu svim regulativama shodno novom Zakonu o potrošačima („Službeni glasnik“ RS br: 62/2014), kada su u pitanju početak primene cene, način obaveštavanja javnosti, potrošača, itd.
Drugi princip utvrđivanja cena vezan je za tržišno dogovaranje i tržišno utvrđivanje cena kod velikih potrošača. JP „Srbijagas“ je kao ponuđač gasa javnim distributerima ponudio cenu gasa sa cenom kapaciteta različitu za sve distributere u Srbiji prema njihovom značaju i veličini, pri čemu je definisana samo polazna nabavna cena gasa za svakog pojedinačnog distributera izražena u dinarskoj protivrednosti po srednjem kursu za američki dolar. Kako se na našem tržištu kurs dolara svakog meseca menja, to praktično znači da će nabavna cena gasa za sve veće distributere u 2018. godini biti svakog meseca drugačija i utvrđena na osnovu ovog kriterijuma, uzimajući u obzir i kretanje cena naftnih derivata na svetskom tržištu.
Distributeri u Srbiji nemaju mogućnosti uvida u metodologiju formiranja prodajne cene gasa od strane JKP „Srbijagas“-a, niti mogućnost provere ostalih parametara koji utiču na formiranje te cene.
Utvrđivanje cene između JKP „Suboticagas“ i velikih potrošača (kupaca) definiše se ugovornim odnosom, pri čemu je u prodajnu cenu gasa, zavisno od veličine potrošača, uključen i iznos za pokriće troškova poslovanja distributera, kao i mrežarina i dodatak na kapacitet.
JKP „Suboticagas“ Subotica je za 2018. godinu potpisao ugovor sa većinom svojih dosadašnjih poslovnih potrošača.
Pretpostavlja se da će ovaj vid tržišnog ugovaranja sa velikim poslovnim potrošačima u godini u kojoj treba još više da zažive tržišni uslovi, biti promenljiv, uz mogućnost promene ugovornih uslova koji su za sada, u suštini, preneti ugovorni uslovi koje je JP „Srbijagas“ odredio prema distributerima.